Μια Εισαγωγή για τον Λ. Ρον Χάμπαρντ
Μόνο με δύο δοκιμασίες μπορεί να διαπιστωθεί αν κάποιος έζησε καλά τη ζωή του, παρατήρησε κάποτε ο Λ. Ρον Χάμπαρντ: Έκανε αυτό που πραγματικά ήθελε; Και ήταν οι άνθρωποι ευχαριστημένοι επειδή έζησε; Ως μαρτυρία για το πρώτο υπάρχει το πλήρες έργο της ζωής του, που περιλαμβάνει περισσότερα από 10.000 γραπτά κείμενα και 3.000 ηχογραφημένες διαλέξεις της Dianetics και της Scientology. Ως απόδειξη του δεύτερου υπάρχουν τα εκατοντάδες εκατομμύρια άτομα, των οποίων η ζωή έχει αποδεδειγμένα βελτιωθεί επειδή εκείνος έζησε. Πρόκειται για τις γενιές μαθητών που σήμερα διαβάζουν άψογα λόγω των ανακαλύψεων του Λ. Ρον Χάμπαρντ στον τομέα της εκπαίδευσης· πρόκειται για τα εκατομμύρια αντρών και γυναικών που απελευθερώθηκαν από τη χρήση ουσιών μέσω των επαναστατικών ανακαλύψεων του Λ. Ρον Χάμπαρντ σχετικά με την απεξάρτηση από τα ναρκωτικά· πρόκειται για ακόμα περισσότερα άτομα που έχουν επηρεαστεί από τον μη θρησκευτικό κώδικα ηθών του· και πρόκειται για τα πολλά ακόμα εκατομμύρια που θεωρούν το έργο του ως τον πνευματικό ακρογωνιαίο λίθο της ζωής τους.
Παρόλο που είναι περισσότερο γνωστός για την Dianetics και τη Scientology, ο Λ. Ρον Χάμπαρντ δεν μπορεί να καταταγεί τόσο απλά σε μια κατηγορία. Αν μη τι άλλο, η ζωή του ήταν πολύ ποικιλόμορφη και η επιρροή του υπερβολικά ευρεία. Υπάρχουν φυλές στη Νότια Αφρική, για παράδειγμα, που δε γνωρίζουν τίποτα για την Dianetics και τη Scientology, αλλά γνωρίζουν τον Λ. Ρον Χάμπαρντ, τον εκπαιδευτικό. Παρομοίως, υπάρχουν εργαζόμενοι σε εργοστάσια στην Ανατολική Ευρώπη που τον γνωρίζουν μόνο για τις διαχειριστικές του ανακαλύψεις· παιδιά στη Νοτιοανατολική Ασία που τον γνωρίζουν μόνο ως συγγραφέα του κώδικα ηθών τους, και αναγνώστες σε δεκάδες γλώσσες που τον γνωρίζουν μόνο για τα μυθιστορήματά του. Επομένως, όχι, ο Λ. Ρον Χάμπαρντ δεν είναι εύκολο να ταξινομηθεί σε κάποια κατηγορία και σίγουρα δεν ταιριάζει στις κοινές παρανοήσεις του «θρησκευτικού ιδρυτή» ως μια ακατάδεκτη και στοχαστική προσωπικότητα. Εντούτοις, όσο περισσότερο καταφέρνει κανείς να γνωρίσει αυτό τον άνθρωπο και τα επιτεύγματά του τόσο περισσότερο αντιλαμβάνεται ότι ήταν ακριβώς το είδος του ανθρώπου που θα μας έφερνε τη Scientology, τη μόνη μεγάλη θρησκεία που έχει ιδρυθεί στον εικοστό αιώνα.
Αυτό που προσφέρει η Scientology είναι επίσης ό,τι θα περίμενε κανείς από έναν άνθρωπο όπως ο Λ. Ρον Χάμπαρντ. Γιατί όχι μόνο παρέχει μια εντελώς μοναδική προσέγγιση στα πιο θεμελιώδη ερωτήματά μας –«Ποιοι είμαστε;», «Από πού προερχόμαστε και ποιο είναι το πεπρωμένο μας;»– αλλά παρέχει επίσης μια εξίσου μοναδική τεχνολογία που μπορεί να προάγει την πνευματική μας ελευθερία. Πώς, λοιπόν, θα ανέμενε κανείς να χαρακτηρίσει τον ιδρυτή μιας τέτοιας θρησκείας; Σαφώς, θα έπρεπε να είναι άνθρωπος με μεγαλείο, να βρίσκει ενδιαφέρον στους ανθρώπους, να είναι δυναμικός, χαρισματικός και απεριόριστα ικανός σε ένα σωρό πεδία – όλα αυτά ήταν ο Λ. Ρον Χάμπαρντ.
«Πώς, λοιπόν, θα ανέμενε κανείς να χαρακτηρίσει τον ιδρυτή μιας τέτοιας θρησκείας; Σαφώς, θα έπρεπε να είναι άνθρωπος με μεγαλείο, να βρίσκει ενδιαφέρον στους ανθρώπους, να είναι δυναμικός, χαρισματικός και απεριόριστα ικανός σε ένα σωρό πεδία – όλα αυτά ήταν ο Λ. Ρον Χάμπαρντ».
Γεγονός είναι ότι, εάν ο Λ. Ρον Χάμπαρντ είχε σταματήσει μετά από ένα απ’ τα πολλά του επιτεύγματα, σήμερα θα εξακολουθούσε να εξυμνείται. Για παράδειγμα, με περίπου πενήντα εκατομμύρια αντίτυπα έργων λογοτεχνίας σε κυκλοφορία, συμπεριλαμβανομένων μνημειωδών μπεστ σέλερ, όπως τα Fear, Final Blackout, Battlefield Earth και η δεκάτομη σειρά Mission Earth, ο Λ. Ρον Χάμπαρντ είναι αναμφίβολα ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους και πολυδιαβασμένους συγγραφείς όλων των εποχών. Τα μυθιστορήματά του έχουν κερδίσει μερικά από τα πιο σημαντικά λογοτεχνικά βραβεία του κόσμου και ο ίδιος έχει πολύ αυθεντικά περιγραφεί ως «ένας από τους πιο παραγωγικούς και σημαίνοντες συγγραφείς του εικοστού αιώνα».
Τα παλαιότερα επιτεύγματά του είναι εξίσου εντυπωσιακά. Ως αεροπόρος επιδιδόμενος σε αεροπορικές ακροβασίες κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930, ο Ρον ήταν γνωστός ως «Φλας Χάμπαρντ» και έσπασε όλα τα τοπικά ρεκόρ συνεχούς πτήσης με ανεμόπτερο. Ως αρχηγός αποστολών, έχει στο ενεργητικό του τη διεξαγωγή της πρώτης ολοκληρωμένης Ορυκτολογικής Αποστολής στο Πουέρτο Ρίκο υπό τη δικαιοδοσία των Ηνωμένων Πολιτειών και οι σημειώσεις του ως πλοηγός ακόμα ασκούν επιρροή στους ναυτιλιακούς οδηγούς της Βρετανικής Κολομβίας. Τα πειράματά του για τον προσανατολισμό μέσω του πρώιμου ασυρμάτου αποτέλεσαν αργότερα τη βάση για το σύστημα πλοήγησης LORAN, κι ως φωτογράφος, το έργο του δημοσιεύτηκε στο National Geographic και οι εκθέσεις του συγκέντρωσαν δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες.
Ανάμεσα σε άλλα πεδία έρευνας, ο Λ. Ρον Χάμπαρντ ανέπτυξε και κωδικοποίησε μια διαχειριστική τεχνολογία που χρησιμοποιείται από οργανισμούς κάθε είδους, συμπεριλαμβανομένων πολυεθνικών εταιρειών, φιλανθρωπικών οργανώσεων, πολιτικών κομμάτων, σχολείων, συλλόγων νέων και από μικρές επιχειρήσεις όλων των ειδών. Παρομοίως, οι διεθνώς αναγνωρισμένες εκπαιδευτικές μέθοδοι του Λ. Ρον Χάμπαρντ χρησιμοποιούνται από εκπαιδευτικούς κάθε ακαδημαϊκού χώρου, ενώ το εξίσου αναγνωρισμένο πρόγραμμα απεξάρτησης από τα ναρκωτικά έχει αποδειχθεί δύο και τρεις φορές πιο αποτελεσματικό από παρόμοια προγράμματα. Εντούτοις, όσο εντυπωσιακά κι αν είναι αυτά τα νούμερα, καμιά αξιολόγηση δε θα ήταν πλήρης χωρίς κάποια αναφορά σε αυτό που έγινε το έργο της ζωής του: την Dianetics και τη Scientology. (Βλέπε το τεύχος της Σειράς για τον Λ. Ρον Χάμπαρντ, Φιλόσοφος και Ιδρυτής: Η Ανύψωση της Ανθρώπινης Ψυχής.)
Η ιστορία αυτή είναι τεράστια, αξιοθαύμαστη και στην ουσία αγκαλιάζει ολόκληρη την ύπαρξή του. Σε γενικές γραμμές έχει ως εξής: Ως πρώτη του είσοδο στην πνευματική διάσταση αναφέρει την παιδική του φιλία με τη φυλή των ιθαγενών Μαυροπόδαρων Ινδιάνων στην Ελένα της Μοντάνα. Ο πιο σημαντικός ανάμεσά τους ήταν ένας διακεκριμένος γιατρός της φυλής, που ήταν γνωστός στην περιοχή ως γερο-Τομ. Αυτή η γνωριμία κατέληξε σε μια στενή φιλία, και ο εξάχρονος Ρον τιμήθηκε με την ιδιότητα του αδελφοποιτού και διδάχτηκε να εκτιμά αυτή τη μοναδική πνευματική κληρονομιά.
Αυτό που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως το επόμενο ορόσημο ήταν το 1923, όταν ο δωδεκάχρονος Λ. Ρον Χάμπαρντ άρχισε να μελετά τη θεωρία του Φρόιντ με τον Διοικητή Τζόζεφ Σ. Τόμπσον, τον μόνο αξιωματικό του Ναυτικού των ΗΠΑ που σπούδασε υπό τον Φρόιντ στη Βιέννη. Παρόλο που ο Λ. Ρον Χάμπαρντ ποτέ δεν αποδέχτηκε την ψυχανάλυση αυτή καθαυτή, η επαφή του με αυτές τις πληροφορίες ήταν και πάλι καθοριστική. Γιατί, όπως έγραψε αργότερα ο Λ. Ρον Χάμπαρντ, αν μη τι άλλο ο Φρόιντ προώθησε τουλάχιστον την πεποίθηση ότι «κάτι θα μπορούσε να γίνει σχετικά με τη διάνοια».
«Η ιστορία αυτή είναι τεράστια, αξιοθαύμαστη και στην ουσία αγκαλιάζει ολόκληρη την ύπαρξή του».
Το τρίτο σημαντικό βήμα αυτού του ταξιδιού έγινε στην Ασία, όπου ο Λ. Ρον Χάμπαρντ πέρασε ως έφηβος σχεδόν δυο χρόνια ταξιδεύοντας και μελετώντας. Εκεί έγινε ένας από τους ελάχιστους Αμερικανούς της εποχής του που κατάφεραν να αποκτήσουν πρόσβαση στα θρυλικά μοναστήρια των Λάμα στο Θιβέτ, στους Δυτικούς Λόφους της Κίνας, και στ’ αλήθεια έκανε κάποιες σπουδές μαζί με τον τελευταίο από τη σειρά των μάγων της αυλής του Κουμπλάι Χαν. Ωστόσο, όσο συναρπαστικές και να ήταν αυτές οι περιπέτειες, τελικά θα παραδεχόταν ότι δεν είχε βρει τίποτα το εφαρμόσιμο ή το προβλέψιμο όσον αφορά την ανθρώπινη διάνοια. Εξού και η συνοπτική του δήλωση για τη διαρκή μιζέρια στις χώρες όπου η σοφία ήταν μεγάλη αλλά προσεκτικά κρυμμένη και διανεμόταν με το σταγονόμετρο ως δεισιδαιμονία.
Επιστρέφοντας στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1929 και ολοκληρώνοντας τη μέση εκπαίδευση, ο Λ. Ρον Χάμπαρντ γράφτηκε στο πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσιγκτον. Εκεί μελέτησε μηχανολογία, μαθηματικά και πυρηνική φυσική, θέματα που θα του χρησίμευαν στις κατοπινές φιλοσοφικές του αναζητήσεις. Στ’ αλήθεια, ο Λ. Ρον Χάμπαρντ ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε τις αυστηρά επιστημονικές μεθόδους της Δύσης σε ερωτήματα πνευματικής φύσης. Ωστόσο, πέρα από μια βασική μεθοδολογία, το πανεπιστήμιο δεν του προσέφερε τίποτα απ’ αυτά που ζητούσε. Πράγματι, όπως ο ίδιος παραδέχτηκε αργότερα με κάποια οξύτητα:
«Ήταν τελείως προφανές ότι ήμουν αντιμέτωπος με έναν πολιτισμό και ζούσα σε έναν πολιτισμό ο οποίος γνώριζε για τη διάνοια λιγότερα και από την πλέον πρωτόγονη φυλή με την οποία είχα έρθει ποτέ σε επαφή. Γνωρίζοντας επίσης ότι οι άνθρωποι στην Ανατολή δεν ήταν ικανοί να κατανοήσουν τους γρίφους της διάνοιας σε τέτοιο βάθος και με τέτοια σιγουριά, όπως είχα οδηγηθεί να πιστέψω, ήξερα ότι έπρεπε να κάνω πολλή έρευνα».
Ανάλωσε τα επόμενα είκοσι χρόνια σ’ αυτή την έρευνα. Κατά τη διάρκειά της, έμελλε να ζήσει ανάμεσα σε είκοσι μία φυλές και κουλτούρες, στις οποίες περιλαμβάνονταν ιθαγενείς στις αποικίες στις ακτές του βορειοδυτικού Ατλαντικού, οι Ταγκαλόγκ των Φιλιππίνων και οι αυτόχθονες των τότε απομονωμένων νησιών της Καραϊβικής. Με απλά λόγια, επικεντρώθηκε σε δύο βασικά ερωτήματα. Κατ’ αρχάς, και ως προέκταση των πειραματισμών στο πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσιγκτον, αναζητούσε κάτι που επί μακρόν αποτελούσε αντικείμενο εικασιών, τη δύναμη της ζωής στη ρίζα της ανθρώπινης συνείδησης. Δεύτερον, και άρρηκτα συνδεδεμένο με το πρώτο, έψαχνε για έναν ενοποιητικό κοινό παρονομαστή της ζωής – ένα καθολικό κριτήριο, όπως όντως ήταν, με το οποίο θα προσδιόριζε αυτό που αληθεύει πάντα απαράλλαχτα και είναι πάντα εφαρμόσιμο όσον αφορά την κατάσταση του Ανθρώπου.
Με το θρυλικό σήμερα κείμενο με τίτλο «Εξκάλιμπερ» επιτεύχθηκε το 1938 το πρώτο φιλοσοφικό βήμα. Στην ουσία, στο έργο αυτό γινόταν η εισήγηση ότι η ζωή δεν είναι μια τυχαία αλληλουχία χημικών αντιδράσεων, αλλά, αντιθέτως, πίσω από κάθε ανθρώπινη συμπεριφορά υπάρχει κάποια προσδιορίσιμη ώθηση. Αυτή η ώθηση, δήλωσε ο Ρον είναι το «Επιβίωσε!» και αποτελεί την πιο διεισδυτική δύναμη ανάμεσα σε όλους τους ζωντανούς οργανισμούς. Το γεγονός ότι ο Άνθρωπος επιβιώνει δεν ήταν καινούρια ιδέα. Αυτό που ήταν καινούριο ήταν το γεγονός ότι αυτό ήταν ο μοναδικός κοινός παρονομαστής της ύπαρξης, κι αυτό ήταν το καθοριστικό σημείο για όλη την έρευνα που ακολούθησε.
«Το γεγονός ότι ο Άνθρωπος επιβιώνει δεν ήταν καινούρια ιδέα. Αυτό που ήταν καινούριο ήταν το γεγονός ότι αυτό ήταν ο μοναδικός κοινός παρονομαστής της ύπαρξης, κι αυτό ήταν το καθοριστικό σημείο για όλη την έρευνα που ακολούθησε».
Ο Βʹ Παγκόσμιος Πόλεμος έγινε αιτία για διακοπή της έρευνας, αλλά και για περαιτέρω ώθηση – το πρώτο λόγω της υπηρεσίας του στον Ατλαντικό και στον Ειρηνικό ως πλωτάρχης ανθυποβρυχιακών περιπολιών· το δεύτερο επειδή, αν υπήρχε κάτι που να υπογράμμιζε την ανάγκη για μια αποτελεσματική φιλοσοφία για τη βελτίωση του Ανθρώπου, αυτό ήταν ο απερίγραπτος τρόμος αυτού του πολέμου. Εξού και μια άλλη συνοπτική δήλωση του Λ. Ρον Χάμπαρντ στα μισά του ταξιδιού του:
«Ο Άνθρωπος έχει μια τρέλα που λέγεται πόλεμος».
Η κορύφωση της έρευνάς του σε αυτό το σημείο επιτεύχθηκε το 1945, στο Ναυτικό Νοσοκομείο Όουκ Νολ στο Όκλαντ της Καλιφόρνια. Μένοντας σχεδόν τυφλός λόγω τραυματισμένων οπτικών νεύρων και κουτσός λόγω τραυματισμού του γοφού και της σπονδυλικής στήλης, ο τότε Αξιωματικός Λ. Ρον Χάμπαρντ έγινε ένας από τους πέντε χιλιάδες στρατιώτες στο Όουκ Νολ που υποβάλλονταν σε θεραπεία για τραύματα από τον πόλεμο. Επίσης ανάμεσά τους ήταν αρκετές εκατοντάδες πρώην αιχμαλώτων σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, ένα μεγάλο ποσοστό των οποίων δεν μπορούσε να αφομοιώσει θρεπτικές ουσίες και στην ουσία υπέφερε από πείνα. Προβληματισμένος απ’ αυτές τις περιπτώσεις, ο Λ. Ρον Χάμπαρντ ανέλαβε προσωπικά να παράσχει μια πρώιμη μορφή της Dianetics. Συνολικά, δεκαπέντε ασθενείς έλαβαν συμβούλευση της Dianetics για να απαλλαγούν από το διανοητικό εμπόδιο στην ανάρρωση. Αυτό που ακολούθησε και που στην πράξη έσωσε τη ζωή εκείνων των ασθενών ήταν μια ανακάλυψη με τεράστιο αντίκτυπο. Συγκεκριμένα, και αντίθετα με τη γενικά επικρατούσα επιστημονική θεωρία, η κατάσταση της διάνοιας στ’ αλήθεια είχε το προβάδισμα ως προς την κατάσταση του σώματος. Με άλλα λόγια, οι απόψεις μας, η στάση μας και η γενική μας συναισθηματική ισορροπία είναι αυτά που σε τελική ανάλυση καθορίζουν τη σωματική μας ευεξία και όχι το αντίστροφο. Όπως τόσο λακωνικά το έθεσε ο ίδιος ο Λ. Ρον Χάμπαρντ: «Η λειτουργία ελέγχει τη δομή».
Στη συνέχεια, ο Λ. Ρον Χάμπαρντ δοκίμασε την αποτελεσματικότητα των ανακαλύψεών του σε ένα ευρύ δείγμα περιπτώσεων από όλα τα στρώματα της αμερικανικής κοινωνίας, γύρω στο 1948. Συμπεριέλαβε ηθοποιούς του Χόλιγουντ, στελέχη επιχειρήσεων, θύματα ατυχημάτων που έβρισκε στα Επείγοντα στα νοσοκομεία, και εγκληματίες παράφρονες από ένα ψυχιατρικό ίδρυμα στην Τζόρτζια. Συνολικά, εφάρμοσε την Dianetics σε περισσότερα από τριακόσια άτομα πριν να συνοψίσει δεκαέξι χρόνια έρευνας σε ένα σύγγραμμα. Αυτό το έργο είναι η Dianetics: Η Αρχική Πραγματεία. Παρότι αρχικά δε δόθηκε για δημοσίευση, έτυχε ευρείας κυκλοφορίας σε επιστημονικούς και ιατρικούς κύκλους με τη μορφή πολυγραφημένου εντύπου. Η ανταπόκριση ήταν τόσο μεγάλη, που σύντομα ο Λ. Ρον Χάμπαρντ βρέθηκε να πολιορκείται από αιτήματα για επιπλέον πληροφορίες. Ως απάντηση, έγραψε αυτό που τελικά έγινε το μπεστ σέλερ όλων των εποχών στο θέμα της ανθρώπινης διάνοιας, το βιβλίο Dianetics: Η Σύγχρονη Επιστήμη της Πνευματικής Υγείας.
Αναμφίβολα, το βιβλίο αυτό αποτελεί ένα πολιτιστικό ορόσημο. Με προφητικά λόγια ο αρθρογράφος Γουόλτερ Γουίντσελ είπε:
«Κάτι νέο θα κάνει την εμφάνισή του τον Απρίλιο, το οποίο ονομάζεται Dianetics. Μια νέα επιστήμη, η οποία λειτουργεί με τη σταθερότητα της επιστήμης της φυσικής στο πεδίο της ανθρώπινης διάνοιας. Βάσει όλων των ενδείξεων, θα αποδειχθεί τόσο επαναστατική για την ανθρωπότητα όσο η ανακάλυψη της φωτιάς και η χρήση της από τον άνθρωπο των σπηλαίων».
Μπορεί η δήλωση του Γουίντσελ να ήταν τολμηρή, από την άλλη όμως ήταν ακριβής· γιατί μαζί με την Dianetics ήρθε και η πρώτη σαφής εξήγηση για την ανθρώπινη σκέψη και συμπεριφορά. Επίσης ήρθε το πρώτο μέσο για την επίλυση των προβλημάτων της ανθρώπινης διάνοιας, συμπεριλαμβανομένων των ανεπιθύμητων αισθήσεων, συναισθημάτων, των παραλογισμών και κάθε είδους ψυχοσωματικών παθήσεων.
Και στον πυρήνα αυτών των προβλημάτων βρίσκεται αυτό που ο Λ. Ρον Χάμπαρντ ονόμασε αντιδραστική διάνοια και το όρισε ως «εκείνο το τμήμα της διάνοιας που λειτουργεί εξ ολοκλήρου πάνω στη βάση ερέθισμα-απόκριση, δεν είναι κάτω από τον εκούσιο έλεγχο του ατόμου και ασκεί πίεση και δύναμη κυριαρχίας πάνω στην επίγνωσή του, στους σκοπούς, στις σκέψεις, στο σώμα και στις ενέργειές του». Αποθηκευμένα στην αντιδραστική διάνοια βρίσκονται τα έγγραμμα, τα οποία ορίζονται ως διανοητικές καταγραφές περιστατικών σωματικού πόνου και αναισθησίας. Το ότι η διάνοια εξακολουθεί να καταγράφει αισθητήριες αντιλήψεις κατά τη διάρκεια στιγμών μερικής ή πλήρους αναισθησίας το είχαν υποψιαστεί και παλιότερα. Αλλά το πώς το έγγραμμο επηρεάζει το σώμα, το πώς επενεργεί στη σκέψη και στη συμπεριφορά, αυτό ήταν μια εντελώς καινούρια ανακάλυψη. Ούτε είχε ποτέ φανταστεί κανείς τι επέφερε το σύνολο των εγγράμμων, έτσι όπως περιέχονται στην αντιδραστική διάνοια, από την άποψη της ανθρώπινης δυστυχίας. Με λίγα λόγια, όπως το έθεσε ο Λ. Ρον Χάμπαρντ, εδώ βρίσκεται αυτό το τμήμα της διάνοιας, «το οποίο κάνει τον Άνθρωπο να καταπνίγει τις ελπίδες του, τον κρατάει σε απάθεια, του δημιουργεί αναποφασιστικότητα την ώρα που θα πρέπει να δράσει, και τον σκοτώνει προτού αρχίσει να ζει».
Αν επιθυμεί κανείς μια αναμφισβήτητη απόδειξη της αποτελεσματικότητας της Dianetics, δε χρειάζεται παρά να εξετάσει αυτά που έχει πετύχει. Οι περιπτώσεις είναι πολλές, τεκμηριωμένες και πραγματικά εκπληκτικές στο έπακρο: ένας παράλυτος με αρθρίτιδα επανήλθε με πλήρη κινητικότητα μέσα σε λίγες δεκάδες ώρες, σε έναν καθηγητή που ήταν τυφλός αποκαταστάθηκε η όραση σε λιγότερο από μία εβδομάδα και μια ανεξέλεγκτα υστερική νοικοκυρά έγινε τελείως φυσιολογική μετά από μία και μόνο τρίωρη συνεδρία. Κατόπιν, υπήρξε ο τελικός στόχος του πρόσεσινγκ της Dianetics: η κατάσταση του Κλήαρ, όπου το σύνολο της αντιδραστικής διάνοιας σβήνεται, αφήνοντας κάποιον με δυνατότητες πολύ πιο ανώτερες από οτιδήποτε είχε προβλεφθεί στο παρελθόν.
Περιττό να πούμε ότι, όταν άρχισε να διαδίδεται η φήμη της Dianetics, η ανταπόκριση ήταν τεράστια: πάνω από πενήντα χιλιάδες αντίτυπα πουλήθηκαν αμέσως μόλις βγήκαν από το πιεστήριο, ενώ τα βιβλιοπωλεία αγωνίζονταν για να διατηρήσουν αποθέματα του βιβλίου στα ράφια τους. Καθώς οι αποδείξεις της αποτελεσματικότητας αυξάνονταν –στο οποίο συνέβαλε το γεγονός ότι η Dianetics προσέφερε τεχνικές που κάθε λογικός αναγνώστης θα μπορούσε να εφαρμόσει–, η ανταπόκριση υπήρξε ακόμη πιο εντυπωσιακή. Οι τίτλοι των εφημερίδων το καλοκαίρι του 1950 έγραφαν: «Dianetics: η Θύελλα που Σαρώνει τις ΗΠΑ» και «Το Ταχύτερα Αναπτυσσόμενο Κίνημα στην Αμερική». Μέχρι το τέλος του έτους, και από τη μια ακτή έως την άλλη, είχαν σχηματιστεί περίπου 750 ομάδες της Dianetics με πρωτοβουλία αναγνωστών του βιβλίου και έξι πόλεις υπερηφανεύονταν για τα Ιδρύματα της Dianetics που δημιουργήθηκαν για να διευκολύνουν τον Λ. Ρον Χάμπαρντ στην περαιτέρω εξέλιξη του θέματος.
Κι αυτή η εξέλιξη ήταν γρήγορη, μεθοδική και τουλάχιστον εξίσου αποκαλυπτική όσο οι προηγούμενες ανακαλύψεις. Στην καρδιά όλων αυτών που εξέταζε ο Λ. Ρον Χάμπαρντ από το τέλος του 1950 μέχρι τις αρχές του 1951 βρίσκονται τα πιο κρίσιμα ερωτηματικά για την ανθρώπινη ύπαρξη. Σε μια παλιά αλλά καθοριστική δήλωση επί του θέματος, έγραψε:
«...παρά το γεγονός ότι πολλοί άλλοι πριν από κείνον διάβηκαν αυτό το μονοπάτι, δεν άφησαν πίσω τους καμία πινακίδα, κανέναν χάρτη και δεν αποκάλυψαν παρά μόνο ένα μέρος όσων είδαν».
«Όσο περισσότερο ερευνούσε κανείς τόσο περισσότερο έβλεπε ότι σ’ αυτό το πλάσμα, τον Homo sapiens, υπάρχουν πάρα πολλοί άγνωστοι παράγοντες».
Την έρευνα που ακολούθησε –η οποία είχε αρχίσει περίπου είκοσι χρόνια πριν– την περιέγραψε ως μια πορεία «για να γνωρίζεις πώς να γνωρίζεις». Σε μια επιπλέον περιγραφή του ταξιδιού αυτού, γράφει μεταφορικά ότι ταξίδεψε σε πολλές λεωφόρους, έστριψε σε πολλούς παράδρομους, μπήκε σε πολλά σοκάκια και πέρασε μέσα από πολλά στρώματα της ζωής. Και, παρά το γεγονός ότι πολλοί άλλοι πριν από κείνον διάβηκαν αυτό το μονοπάτι, δεν άφησαν πίσω τους καμία πινακίδα, κανέναν χάρτη και δεν αποκάλυψαν παρά μόνο ένα μέρος όσων είδαν. Όπως και να ’χει, στις αρχές της άνοιξης του 1952, σε μια καθοριστική διάλεξη στην Ουιτσίτα του Κάνσας, ανακοινώθηκε το αποτέλεσμα αυτής της έρευνας: η Scientology.
Ως εφαρμοσμένη πνευματική φιλοσοφία, η Scientology αποτελεί μια δήλωση των ανθρώπινων δυνατοτήτων που δεν είχε γίνει ποτέ πριν, παρότι μπορεί κανείς να αφουγκραστεί καθαρά την ηχώ της σε αρχαία κείμενα. Μεταξύ των βασικών δογμάτων της θρησκείας της Scientology είναι τα εξής: Ο Άνθρωπος είναι ένα αθάνατο πνευματικό ον· αυτό που βιώνει εκτείνεται πολύ πέρα από τη διάρκεια μιας μόνο ζωής και οι δυνατότητές του είναι απεριόριστες, ακόμη και αν δεν τις συνειδητοποιεί προς το παρόν. Υπό αυτή την έννοια, η Scientology αντιπροσωπεύει αυτό που ίσως να είναι ο απόλυτος ορισμός της θρησκείας· όχι ένα σύστημα πεποιθήσεων, αλλά ένα μέσο για πνευματική μεταμόρφωση.
Ο τρόπος με τον οποίο η Scientology καταφέρνει αυτή τη μεταμόρφωση είναι μέσω της μελέτης των γραπτών του Λ. Ρον Χάμπαρντ και της εφαρμογής των αρχών που υπάρχουν σ’ αυτά. Η βασική πρακτική της Scientology ονομάζεται ώντιτινγκ. Αυτό παραδίδεται από έναν ώντιτορ (auditor), μια λέξη που προέρχεται από το λατινικό audire, που σημαίνει «ακούω». Ο ώντιτορ δεν αξιολογεί ούτε λέει με οποιονδήποτε τρόπο τι θα πρέπει να πιστεύει ή να σκέφτεται κανείς. Με λίγα λόγια, το ώντιτινγκ δεν είναι κάτι που γίνεται στο άτομο, και τα οφέλη του μπορούν να επιτευχθούν μόνο μέσω ενεργού συμμετοχής. Πράγματι, το ώντιτινγκ βασίζεται στην αρχή ότι μόνο αν αφήσεις κάποιον να βρει τις δικές του απαντήσεις για τα προβλήματα της ζωής, μπορούν να εξαλειφθούν αυτά τα προβλήματα. Ακριβώς για τον σκοπό αυτό, ο ώντιτορ χρησιμοποιεί πρόσες – επακριβή σύνολα ερωτήσεων που βοηθούν κάποιον να εξετάσει πηγές δυσκολιών που, κατά τα άλλα, του είναι άγνωστες και ανεπιθύμητες.
Το τι σημαίνουν όλα αυτά, υποκειμενικά, για το άτομο είναι, φυσικά, κάτι που δεν μπορεί να περιγραφεί με λόγια κι αυτό επειδή εξ ορισμού το ώντιτινγκ έχει να κάνει με την ανύψωση σε καταστάσεις που δεν είχαν περιγραφεί μέχρι τώρα. Αλλά, για να μιλήσουμε με πολύ βασικούς όρους, μπορεί να πει κανείς ότι η Scientology δε ζητά από το άτομο να πασχίζει προς μια πιο ηθική συμπεριφορά, προς μεγαλύτερη επίγνωση, ευτυχία και πνευματική υγεία. Αντιθέτως, του παρέχει μια διαδρομή προς καταστάσεις όπου όλα αυτά απλώς συμβαίνουν – όπου γίνεται κανείς πιο ηθικός, πιο ικανός, πιο αυτόβουλος και πιο ευτυχισμένος επειδή αυτά που τον οδηγούν προς διαφορετική κατεύθυνση έχουν εξαλειφθεί. Και με αφετηρία μια συνολική οπτική γωνία και τον τελικό σκοπό του ώντιτινγκ, ο Λ. Ρον Χάμπαρντ προσκάλεσε όσους είναι νεοφερμένοι στη Scientology με τα εξής λόγια:
«Σας προσφέρουμε το πολύτιμο δώρο της ελευθερίας και της αθανασίας – πραγματικά και τίμια».
«Σας προσφέρουμε το πολύτιμο δώρο της ελευθερίας και της αθανασίας – πραγματικά και τίμια».
Η πλήρης διαδρομή της πνευματικής εξέλιξης στη Scientology σκιαγραφείται με τη Γέφυρα της Scientology. Η Γέφυρα παρουσιάζει τα ακριβή βήματα του ώντιτινγκ και της εκπαίδευσης που πρέπει να κάνει κάποιος για να αντιληφθεί το πλήρες εύρος της Scientology. Επειδή η Γέφυρα είναι διαμορφωμένη βαθμιδωτά, η πρόοδος είναι ομαλή και προβλέψιμη. Παρότι η βασική ιδέα προέρχεται από αρχαίες φιλοσοφίες –μια διαδρομή από το χάσμα της άγνοιας σε ένα υψηλότερο επίπεδο– αυτό που παρουσιάζει η Γέφυρα είναι εξ ολοκλήρου καινούριο: δεν πρόκειται για κάποια αυθαίρετη σειρά βημάτων, αλλά για τα πιο λειτουργικά μέσα για την ανάκτηση αυτού που ο Λ. Ρον Χάμπαρντ περιγράφει ως «αθάνατος, άφθαρτος εαυτός για πάντα».
Όμως, αν και η Scientology αντιπροσωπεύει τη διαδρομή προς τις υψηλότερες πνευματικές φιλοδοξίες του Ανθρώπου, σημαίνει επίσης πολλά και για την άμεση ύπαρξή του – για την οικογένειά του, την καριέρα του και την κοινότητά του. Το γεγονός αυτό είναι καθοριστικής σημασίας για την κατανόηση της φιλοσοφίας της Scientology και είναι πραγματικά όλα αυτά που είναι η Scientology: όχι ένα δόγμα, αλλά η μελέτη και ο χειρισμός του ανθρώπινου πνεύματος σε σχέση με το ίδιο, με άλλες μορφές ζωής και με το σύμπαν στο οποίο ζούμε. Από αυτή την άποψη, το έργο του Λ. Ρον Χάμπαρντ καλύπτει τα πάντα.
«Αν δε συμβεί μια τεράστια αλλαγή στον ανθρώπινο πολιτισμό που παραπαίει σήμερα, ο Άνθρωπος δε θα βρίσκεται εδώ για πολύ καιρό ακόμα» είπε στα μέσα της δεκαετίας του 1960. Ως σημάδια αυτής της παρακμής, ανέφερε τις πολιτικές ταραχές, την ηθική σήψη, τη βία, τον ρατσισμό, τον αναλφαβητισμό και τα ναρκωτικά. Ο Λ. Ρον Χάμπαρντ, λοιπόν, αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος των τελευταίων χρόνων της ζωής του στην αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων. Πράγματι, απ’ τις αρχές της δεκαετίας του 1970 η ζωή του μπορεί να χαρτογραφηθεί άμεσα βάσει της έρευνάς του για λύσεις στην πολιτιστική κρίση της σύγχρονης εποχής.
«Αν δε συμβεί μια τεράστια αλλαγή στον ανθρώπινο πολιτισμό που παραπαίει σήμερα, ο Άνθρωπος δε θα βρίσκεται εδώ για πολύ καιρό ακόμα».
Το ότι τελικά πέτυχε σ’ αυτό οφείλεται στην πραγματικά εκπληκτική ανάπτυξη της Scientology. Σήμερα υπάρχουν πάνω από δέκα χιλιάδες ομάδες και οργανισμοί σε περισσότερες από 150 χώρες που χρησιμοποιούν τις διάφορες τεχνολογίες της Dianetics και της Scientology. Το όλο θέμα αυτής της εισαγωγής είναι ακριβώς το γεγονός ότι οι ανακαλύψεις του σχετικά με την ανθρώπινη διάνοια και το πνεύμα διαμορφώνουν τη βάση όλων όσων πέτυχε. Έτσι, αυτά που παρουσιάζονται στις σελίδες που ακολουθούν –για μια καλύτερη εκπαίδευση, για πόλεις χωρίς εγκληματικότητα, πανεπιστήμια χωρίς ναρκωτικά, για σταθερούς και ηθικούς οργανισμούς και για μια πολιτιστική αναγέννηση μέσω των τεχνών– όλα αυτά προέρχονται από τις ανακαλύψεις της Dianetics και της Scientology. Ωστόσο, δεδομένου του τεράστιου εύρους των επιτευγμάτων του –ως συγγραφέας, ως εκπαιδευτικός, ως ανθρωπιστής, ως διαχειριστής και ως καλλιτέχνης– καμία τέτοια παρουσίαση δεν μπορεί να είναι απόλυτα ολοκληρωμένη. Γιατί πώς μπορεί κανείς να μεταδώσει, μέσα σε λίγες σελίδες, τον αντίκτυπο μιας ζωής που έχει αγγίξει τόσο βαθιά έναν τόσο μεγάλο αριθμό ανθρώπων; Παρ’ όλα αυτά, αυτό το σύντομο πορτρέτο του ανθρώπου και των επιτευγμάτων του παρουσιάζεται στο πνεύμα αυτού που ο ίδιος δήλωσε:
«Αν γνωρίζαμε και κατανοούσαμε τα πράγματα λίγο περισσότερο, όλοι μας θα ζούσαμε πιο ευτυχισμένες ζωές».
